17/10/2022
Το κυρίαρχο αφήγημα της κυβέρνησης είναι ότι η ενεργειακή κρίση είναι εξωγενής και οφείλεται αποκλειστικά στον πόλεμο της Ουκρανίας. Ότι καμία δυνατότητα δεν υπήρχε ούτε να προβλεφθεί, ούτε να ελαττωθεί, ούτε πολύ περισσότερο να τιθασευτεί.
Οι τιμές της ενέργειας -αλλά και άλλων αγαθών- άρχισαν να αυξάνονται σημαντικά ήδη από την Άνοιξη του 2021. Η χώρα μας είχε πρωτιές στις τιμές ρεύματος στη χονδρεμπορική ήδη από τον Αύγουστο του 2021, δηλαδή επτά μήνες πριν από την έναρξη του πολέμου.
Υπάρχουν, λοιπόν, εξωγενείς αλλά και ενδογενείς παράγοντες που τρέφουν το τσουνάμι της ακρίβειας στη χώρα μας.
Όταν εμείς κρούαμε τον κώδωνα του κινδύνου, η κυβέρνηση, ακόμα και τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2021, ήταν περήφανη από τη λειτουργία των αγορών στην Ελλάδα και διαβεβαίωνε τους πολίτες για τον απολύτως προσωρινό χαρακτήρα των ανατιμήσεων.
Οι ευθύνες της Ε.Ε. δεν πρέπει να αποτελούν άλλοθι για τις επιλογές του κάθε κράτους-μέλους ξεχωριστά ή για τις μη επιλογές, δηλαδή την αδράνεια.
Η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα επάρκειας, παρά κυρίως ενεργειακού κόστους και πληθωρισμού. Επί έναν και πλέον χρόνο δεν έκανε καμία ρυθμιστική παρέμβαση στη λειτουργία της αγοράς. Μόνο επιδοτήσεις.
Ούτε σήμερα είναι αποφασισμένη να το κάνει σοβαρά.
Η επιλογή του κ. Μητσοτάκη ήταν και είναι να μην παρέμβει στην αγορά ενέργειας, να μην παρέμβει στα καρτέλ και να αφήσει την αισχροκέρδεια ανενόχλητη.
Μέχρι την Άνοιξη μας έλεγε ότι δεν υπάρχουν υπερκέρδη.
Μετά μας είπε ότι τελικά υπάρχουν και θα τα φορολογήσει.
Αλλά ούτε ένα ευρώ δεν έχει φορολογηθεί.
Μετά δήλωσε ότι καταργεί τη ρήτρα αναπροσαρμογής που μέχρι τότε δεν είχε κανένα πρόβλημα, όπως υποστήριζε.
Όμως κι αυτό σύντομα αποδείχθηκε επικοινωνιακό τέχνασμα χωρίς αντίκρισμα, ένα μήνα μετά οι αναπροσαρμογές των τιμών λιανικής που ανακοίνωσαν οι πάροχοι ήταν 60% πάνω σε σχέση με την –καταργημένη υποτίθεται- ρήτρα αναπροσαρμογής.
Το συνολικό κόστος χονδρεμπορικής αγοράς ρεύματος Σεπτεμβρίου ήταν 1,67 δισ. ευρώ, όμως η επιδότηση ανήλθε στο 1,9 δισ. ευρώ. Και επιπλέον οι καταναλωτές πληρώνουν περισσότερα από ότι έναν χρόνο πριν.
Ποιες ήταν οι λάθος αποφάσεις;
-Η βίαιη απολιγνιτοποίηση το 2019. Αυτό που έγινε στη πράξη δεν ήταν βίαιη απολιγνιτοποίηση αλλά βίαιη «αεριοποίηση». Βίαιη πρόσδεση του ενεργειακού μας μίγματος στο φυσικό αέριο.
-Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, του ΔΕΔΔΗΕ, της ΔΕΠΑ Υποδομών. Είχαμε πλήρη απόσυρση του κράτους από τη δυνατότητα να παρεμβαίνει για να εξασφαλίσει χαμηλές και σταθερές τιμές ενέργειας.
-Οι ΑΠΕ που αποτελούν την πιο φιλική προς το περιβάλλον μορφή παραγωγής ενέργειας, που επιπλέον είναι ευρέως διαθέσιμες και επομένως μπορεί να επωφεληθεί από αυτές το σύνολο της κοινωνίας με άμεσο τρόπο, με βάση το μοντέλο ιδιοπαραγωγής-ιδιοκατανάλωσης, τρία χρόνια τώρα δεν στηρίχτηκαν.
-Οι Ελεγκτικοί Μηχανισμοί, τέθηκαν σε πλήρη αδράνεια. Ακόμη και οι Ανεξάρτητες Αρχές, που οι ίδιοι διορίσανε, έγιναν εχθροί, καταγγέλλοντας παρεμβάσεις στο έργο τους.
Το βιβλίο που σε χρόνο ρεκόρ συνέγραψε ο Νικόλας Φαραντούρης, είναι ένα εγχειρίδιο παρεμβάσεων όχι για μυημένους στα θέματα της ενέργειας, αλλά για τον κάθε πολίτη που επιθυμεί να κατανοήσει τι ακριβώς συμβαίνει με την ενεργειακή κρίση.
Ο Νικόλας Φαραντούρης συμβάλλει στην κατανόηση των πτυχών της ενεργειακής κρίσης και κυρίως στην ανάδειξη του δρόμου να την ξεπεράσουμε με δίκαιο τρόπο, που περνάει μέσα από:
-Την ανάκτηση της πρωτοβουλίας από τη δημόσια σφαίρα.
-Την έμφαση στον στόχο της αυτονομίας ενέργειας.
-Τη σταθερότητα των τιμών και την αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας σε όφελος όλων, που προσφέρουν οι ΑΠΕ.
-Την κατεύθυνση των δημοσιονομικών παρεμβάσεων στην πηγή του προβλήματος με στόχο τη μείωση των τιμών πριν διαχυθεί η ακρίβεια στην κοινωνία.
-Την ανάληψη των κατάλληλων πρωτοβουλιών σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο με κοινές ευρωπαϊκές προμήθειες φυσικού αερίου και ανάληψη μέρους του κόστους προμήθειας από ευρωπαϊκούς πόρους, με την έκδοση, για παράδειγμα, ενός κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου.
