20/05/2022
Το πρώτο μέρος της συνέντευξης
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Καλημέρα. Με δυνατή εκπομπή κλείνουμε την εβδομάδα σήμερα. Έχουμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενούμε τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, τον πρώην πρωθυπουργό και αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον κ. Αλέξη Τσίπρα. Κύριε Πρόεδρε, καλώς ορίσατε.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Καλώς σας βρήκα.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Και ευχαριστούμε που δεχτήκατε την πρόσκλησή μας.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και χαίρομαι που είμαι στο στούντιο εδώ και βλέπω από κοντά μια εκπομπή που πολλές φορές την ακούω χωρίς να ξέρω από πού βγαίνει.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Να είστε καλά. Η συνέντευξη έρχεται σε μια πολύ ενδιαφέρουσα στιγμή πολιτικά. Θα ξεκινήσω από τις πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές σας. Είναι άλλωστε η πρώτη συνέντευξή σας μετά τις εκλογές αυτές και θέλω να ρωτήσω τι πολιτικά συμπεράσματα αποκομίσατε από την προσέλευση των μελών του ΣΥΡΙΖΑ στις κάλπες και από τη σύνθεση της Κεντρικής Επιτροπής, αλλά και από τη συμμετοχή και τη δική σας επανεκλογή.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θέλω να πω ότι για μας ήταν μια πρωτόγνωρη διαδικασία και αισθάνομαι δικαιωμένος που πήραμε ένα ρίσκο. Και πιστεύω ότι μας βγήκε. Διότι, ξέρετε, δεν υπήρχε ανθυποψήφιος, δεν υπήρχε αμφισβήτηση για το ποιος θα είναι Πρόεδρος, στον βαθμό που είχα θέσει την πρόθεσή μου για επανεκλογή. Ήταν ένα ρίσκο για τη συμμετοχή. Και ήταν ένα ρίσκο για τη συμμετοχή όχι μόνο επειδή δεν υπήρχε ανθυποψήφιος, αλλά και γιατί εμείς δεν κάναμε αυτό που κάνανε άλλα κόμματα, να προσκαλέσουμε τους φίλους, γενικά, να έρθουν στην κάλπη. Αλλά ζητήσαμε να έρθουν να εγγραφούν μέλη του κόμματος όσοι προσέλθουν στην κάλπη. Και σε μια εποχή όπου η κομματική ένταξη…
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Ενώ η διαδικασία σε άλλα κόμματα ήταν πιο χαλαρή. Ψήφιζε και ο φίλος. Δεν χρειαζόταν να εγγραφεί.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ψήφιζε και ο φίλος και στον βαθμό που υπήρχαν και άλλες υποψηφιότητες και δημιουργείτο ένας ανταγωνισμός, ακόμα και στοιχήματα στα καφενεία για το ποιος θα εκλεγεί, είχαμε και περιπτώσεις όπου προσήλθαν στις κάλπες και οι ψηφοφόροι άλλων κομμάτων.
Δεν θέλω να γίνω πιο συγκεκριμένος, δεν έχει νόημα. Απλά αυτό που θέλω να πω είναι ότι για μας ήταν μια διαδικασία πολύ ουσιαστική. Για ένα κόμμα το οποίο κυβέρνησε τον τόπο έχοντας 30.000 μέλη περίπου, έχουμε φτάσει σε έναν αριθμό 170.000. Πριν την κάλπη είχαμε 60.000. Άρα τριπλασιάσαμε σχεδόν τα μέλη μας. Και σε ό,τι αφορά αυτό το οποίο…
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Βέβαια, ξέρετε ότι αυτό συνιστά και ένα πολιτικό πρόβλημα για την επόμενη μέρα. Μια πολιτική χαρά σίγουρα για σας, αλλά και ένα πολιτικό πρόβλημα. Δηλαδή το πώς θα αξιοποιήσετε αυτά τα μέλη και πώς θα τα εντάξετε δημιουργικά σε μια δημοκρατική διαδικασία.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Έτσι είναι. Η επόμενη μέρα για μας είναι μέρα ευθύνης είτε έτσι, είτε αλλιώς, αλλά βγάζουμε κάποια συμπεράσματα. Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε για να μείνει. Είναι ένα κόμμα το οποίο πριν από 10 χρόνια περίπου ήταν ένα μικρό κόμμα του 3%. Κυβέρνησε τον τόπο. Για πολλές διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις πήρε πάνω από το 30% των ψηφοφόρων και άρα έχει δημιουργήσει μια σχέση με την κοινωνία η οποία είναι σταθερή και τώρα αυτό αποτυπώνεται και σε επίπεδο μελών.
Δηλαδή, αντιστοιχείται σε ένα βαθμό ο κομματικός ΣΥΡΙΖΑ, του κόμματος του 3%, με τον σημερινό κοινωνικό ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό σας θυμίζω ότι ήταν και ένα προσωπικό μου στοίχημα, το οποίο το έθεσα το βράδυ των εκλογών της ήττας, αλλά με ένα υψηλό ποσοστό, όπου έθεσα τον στόχο να αντιστοιχηθούμε με την κοινωνική μας δυναμική. Και νομίζω ότι σε μεγάλο βαθμό το πετύχαμε.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Κύριε Πρόεδρε τα τρολ στο διαδίκτυο μου λένε γιατί δεν καλείς και τον ηττημένο της εκλογής για Πρόεδρο.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ε, να μη βιάζονται. Να περιμένουμε τις εθνικές εκλογές, όπου μπορεί να καλέσετε και τον ηττημένο μαζί μου.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Επί της ουσίας, το ότι τρέχατε μόνος σας σε αυτή την κούρσα, πώς το σχολιάζετε; Δηλαδή, δεν υπάρχει κανένα άλλο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ ικανό να θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σίγουρα υπάρχουν πολλά ικανά στελέχη να θέσουν υποψηφιότητα. Νομίζω όμως ότι αυτή τη στιγμή δεν υπήρξε κάποια τέτοια πρόθεση στη βάση του γεγονότος ότι δεν υπάρχει κάποιο διαφορετικό στρατηγικό και πολιτικό σχέδιο αυτή τη στιγμή στο κόμμα. Αυτό όμως έκανε ακόμα πιο δύσκολη, όπως είπα πιο πριν, αυτή τη διαδικασία για μας. Αν υπήρχε…
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Γιατί δεν υπήρχε διακύβευμα σε ό,τι αφορά την εκλογή.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σε ό,τι αφορά την εκλογή. Υπήρχε ένα διακύβευμα σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Η προσέλευση, επομένως, ήταν πιο δύσκολη. Ο άλλος σκεφτόταν γιατί να πάω να ψηφίσω αφού θα βγει αυτός. Δεν υπάρχει άλλος.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αφενός μεν αυτό. Αφ’ ετέρου, δε, επαναλαμβάνω ότι ο κόσμος που ήρθε και για μας έχει πολύ μεγάλη αξία. Ήταν συνειδητοποιημένος ότι έρχεται να ενταχθεί. Στις μέρες μας δεν είναι εύκολη η ένταξη σε ένα κόμμα. Και ιδίως για τους νέους ανθρώπους, που εμείς έχουμε πολύ μεγάλα ποσοστά στους νέους ανθρώπους σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, όπως δείχνουν τα exit pols. Δεν είναι εύκολο για τους νέους ανθρώπους να έρθουν να ενταχθούν σε ένα κόμμα.
Δεν είμαστε στην δεκαετία του ’80, ή του ’70 που η κομματική ένταξη είχε άλλα χαρακτηριστικά. Και πλέον για μας είναι η ευθύνη για το πώς θα οργανώσουμε τη δουλειά μας το επόμενο διάστημα να είμαστε χρήσιμοι στην κοινωνία και στους πολίτες που θέλουμε να εκπροσωπήσουμε.
Αλλά είναι ένα μεγάλο ζήτημα και το πώς θα οικοδομήσουμε ένα σύγχρονο κόμμα, διότι αυτός ο κόσμος, τα 170.000 μέλη, δεν είναι μέλη που μπορούν –κατά την άποψή μου, κατά την εκτίμησή μου– να μπούνε στα καλούπια ενός κόμματος παλαιάς εποχής. Νομίζω ότι πρέπει να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες. Νομίζω ότι πρέπει να αξιοποιήσουμε την επιθυμία αυτών των ανθρώπων να συμμετάσχουν στη χάραξη της πολιτικής και να λένε τη γνώμη τους…
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Με ηλεκτρονικές ψηφοφορίες;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και με ηλεκτρονικές, διαδικτυακές διαδικασίες ψηφοφορίας. Δηλαδή, να μην είναι ότι ήρθανε μια φορά και τους ξεχάσαμε και τους ξαναθυμόμαστε στις επόμενες εκλογές.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Αλλά να έχουν ρόλο στις αποφάσεις.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να κινητοποιούνται μέσα στην κοινωνική ζωή, να τους ενθαρρύνουμε να λαμβάνουν μέρος μέσα σε κοινωνικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα, όχι μονάχα στα κομματικά γραφεία, στα γραφεία τα κομματικά όπου εν πάση περιπτώσει δεν είναι και τόσο ελκυστικές οι διαδικασίες. Αλλά εκεί όπου αναπνέει και ζει η κοινωνία. Από τους συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων και τους πολιτιστικούς συλλόγους, στους τοπικούς συλλόγους, στους αθλητικούς συλλόγους, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα συνδικάτα, τους χώρους όπου οι νέοι άνθρωποι δραστηριοποιούνται. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για ένα σύγχρονο κόμμα, πόσο δε μάλλον για ένα σύγχρονο κόμμα της Αριστεράς.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Αυτά ακούγονται όλα πολύ ανανεωτικά, αλλά στην εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής είδα να κυριαρχούν ονόματα πολλά από το παρελθόν. Βέβαια, είδα και πολύ ΠΑΣΟΚ είναι η αλήθεια, ειδικά στην πρώτη 10άδα. Υπάρχουν και δυο πρώην γραμματείς του ΠΑΣΟΚ: Η κ. Ξενογιαννακοπούλου και ο κ. Ραγκούσης που εκλέχτηκαν στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά είδα και Πολάκη πρώτο στην Κρήτη. Θέλω να πω, είναι τόσο δημοφιλές το ρεύμα Πολάκη; Αναπτύσσεται δηλαδή κίνημα Πολακισμού στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ; Και βοηθά αυτό στο να προσεγγίσετε γιατί, κακά τα ψέματα, στις εκλογές και τα δυο μεγάλα κόμματα και η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ, κοιτάζουν τον χώρο του κέντρου. Βοηθάει αυτό να προσεγγίσετε τους κεντρώους ψηφοφόρους;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πρώτα απ’ όλα να πούμε το εξής: ότι οι εκλογές μας ήταν χωρισμένες σε 13 Περιφέρειες. Άρα, σε κάθε Περιφέρεια τα μέλη μας ψηφίζανε τους εκπροσώπους της Περιφέρειας αυτής. Άρα, πολύ μεγάλο ενδιαφέρον δημοσιογραφικό…
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Τράβηξε η Κρήτη;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Όχι, τράβηξε η Αττική. Η Αττική η οποία είχε τους μισούς. Τους 150 από τους 300 που εκλέγονται στην Κεντρική Επιτροπή. Και πράγματι εκεί βλέπουμε και ένα νέο στοιχείο σε σχέση και με την επιθυμία των μελών μας. Αλλά να σημειώσουμε ότι στην Κεντρική Επιτροπή είχαν δικαίωμα να ψηφίσουν τα μέλη που ήταν εγγεγραμμένα μέχρι τις 21 Μαρτίου του τρέχοντος έτους. Δηλαδή, τα 60.000 μέλη και όχι τα επιπλέον 110.000 μέλη που ενεγράφησαν την ημέρα της ψηφοφορίας. Ενδεχομένως αυτό να έχει μια αξία να το έχει κανείς υπόψη του, αλλά βλέπουμε ότι υπάρχει και το στοιχείο της ανανέωσης και το στοιχείο της ψήφου σε γυναίκες, που για μένα έχει μια πολύ μεγάλη αξία αυτό.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Οι δυο πρώτες ήταν γυναίκες.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Οι δυο πρώτες στην Αττική ήταν γυναίκες. Η Έφη Αχτσιόγλου και η Ρένα Δούρου. Οι δυο πρώτες στην Κεντρική Μακεδονία, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη περιφέρεια, είναι γυναίκες.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Η Νοτοπούλου δεύτερη και πρώτη ήταν η…
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Η πρώτη στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ήταν η Θεοδώρα Τζάκρη, προερχόμενη από την Πέλλα, και δεύτερη η Κατερίνα Νοτοπούλου από τη Θεσσαλονίκη. Άρα λοιπόν και σε άλλες περιφέρειες βλέπουμε ότι οι γυναίκες πήγανε εξαιρετικά ψηλά.
Εισαγάγαμε για πρώτη φορά στα πολιτικά πράγματα της χώρας σε μια εσωκομματική διαδικασία το 50-50, την ποσόστωση φύλου. Δηλαδή, η Κεντρική μας Επιτροπή αποτελείται από 150 άνδρες, 150 γυναίκες. Αυτό είναι πολύ πρωτοποριακό και σε επίπεδο Ευρώπης πρωτοποριακό.
Αδικήθηκαν κάποιοι άνδρες, γιατί αυτό άφησε, αλλά όχι πάρα πολύ. Εγώ περίμενα ότι θα υπάρξει μια… Πολύς κόσμος, πολλοί άνδρες υποψήφιοι θα χάσουν τη θέση τους λόγω της ποσόστωσης. Είδαμε όμως ότι τα μέλη μας είχαν από μόνοι τους την επιλογή να στηρίξουν γυναίκες. Πήγαν πολύ υψηλά οι γυναίκες και η ποσόστωση εφαρμόστηκε…
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Δεν χρειάστηκε η ποσόστωση.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Από τους 150, γύρω στα 20 – 23, αν δεν κάνω λάθος, να είμαι ακριβής, είναι ο αριθμός των γυναικών που προήχθησαν λόγω της ποσόστωσης, το οποίο είναι πολύ σημαντικό, κατά την άποψή μου, και αυτό.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Θέλω να πω, επειδή διάφοροι φίλοι εδώ στέλνουν μηνύματα…
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αλλά να απαντήσω για τους Πασοκογενείς.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Βεβαίως. Μου στέλνουν μηνύματα για το ότι πρώτη φορά είναι υποψήφιος μόνος του κάποιος για την προεδρία. Δεν είναι αληθές αυτό. Ιστορικά, ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν υποψήφιος. Τη δε προηγούμενη περίοδο, που η εκλογή αρχηγού γινόταν στα περισσότερα κόμματα από το συνέδριο, ήταν σχεδόν πάντα ένας υποψήφιος. Σπάνια βλέπαμε δεύτερο υποψήφιο στα κόμματα. Επομένως δεν είναι αληθές αυτό.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να πω λοιπόν ότι για μας αυτό…
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Και το εξηγώ γιατί θα με ρωτούν μετά γιατί δεν έθεσα το ερώτημα.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να τα απαντήσουμε τα ερωτήματα. Εγώ κατανοώ ότι υπάρχουν και απορίες, γιατί είναι μια διαδικασία, επαναλαμβάνω, που για μας ήταν στοίχημα, διότι εντάξει εμείς πρώτη φορά υλοποιούσαμε μια διαδικασία από τη βάση, αλλά και για πρώτη φορά στην Ελλάδα έγινε εκλογή Κεντρικής Επιτροπής από τη βάση. Έχει γίνει εκλογή Προέδρου Κόμματος, όχι όμως Κεντρικής Επιτροπής.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Αυτό γίνεται πρώτη φορά.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το οποίο διαμορφώνει συνθήκες ανταγωνισμού αντίστοιχου με αυτών των εθνικών εκλογών, με εκλογικά τμήματα που έχουν να καταμετρούν επί ώρες και κάποιες φορές μπορεί να γίνονται και ενστάσεις. Όλα όσα συμβαίνουν στις εθνικές εκλογές. Αλλά αυτό είναι ζωογόνο για ένα κόμμα, διότι βάζει μέσα τη δημοκρατία, βάζει τον πολίτη να συμμετάσχει. Βάζει το μέλος να συμμετέχει. Άρα, νομίζω ότι μόνο κέρδος έχουμε από αυτή τη διαδικασία. Μακάρι όλα τα κόμματα σιγά – σιγά να ανοίξουν σε διαδικασίες δημοκρατικές και βεβαίως από εκεί και πέρα ο καθένας μπορεί να κρίνει τις διαφορές, ή τις ομοιότητες, γιατί κάθε κόμμα έχει και τη δική του παράδοση, την δική του κουλτούρα. Αλλά η αναβάθμιση της εσωκομματικής δημοκρατίας είναι στοιχείο αναζωογόνησης του πολιτικού σκηνικού συνολικά. Θα έλεγα, της δημοκρατίας μας συνολικά.
Με ρωτήσατε. Δεν θέλω να αποφύγω τα ερωτήματα. Και για τους Πασοκογενείς. Είναι άνθρωποι οι οποίοι ψηφίζουν πάνω από 10 χρόνια ΣΥΡΙΖΑ. Χαρακτηριστικό σε ένα εκλογικό τμήμα μου έλεγε μια συντρόφισσα η οποία ήταν στην Εφορευτική Επιτροπή, ήταν μια κυρία άνω των 60 και τη ρώτησε: εσείς είστε στην κάλπη των νέων μελών ή των παλιών μελών. Και απάντησε: τι νέα παιδάκι μου; Εγώ 12 χρόνια ψηφίζω τον ΣΥΡΙΖΑ. Τι νέα; Ήταν προφανώς νέο μέλος όμως, δεν είχε εγγραφεί ποτέ. Αλλά θέλω να πω ότι αυτός ο κόσμος, που εκ των πραγμάτων ένα πολύ μεγάλο μέρος αυτού του κόσμου, ήταν ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Βέβαια τώρα πολλούς από αυτούς…
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ραγκούσης και η Ξενογιαννακοπούλου είναι στις πρώτες θέσεις, διότι τους αισθάνεται αυτός ο κόσμος δικούς τους ανθρώπους.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, ευνοήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ από τη μεγάλη φθορά που είχε το ΠΑΣΟΚ την περίοδο των μνημονίων και ιδίως την περίοδο της συνεργασίας του με τη ΝΔ. Τώρα όμως εμφανίζεται, για να μπω και στα πολιτικά ερωτήματα, το ΠΑΣΟΚ με νέα ηγεσία και κάνει ένα νέο ξεκίνημα, με συνέδριο μάλιστα τις επόμενες μέρες. Πιστεύετε ότι θα διατηρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ την επιρροή που είχε στον χώρο των προερχομένων από το ΠΑΣΟΚ ψηφοφόρων; Ή η παρουσία Ανδρουλάκη θα δυσκολέψει την επικοινωνία σας με αυτό το κομμάτι του εκλογικού σώματος τώρα;
Και βλέπω και έναν ηλεκτρισμό στη σχέση με το ΠΑΣΟΚ. Άκουσα τον κ. Ανδρουλάκη χθες, αλλά θα το σχολιάσουμε μετά αυτό, να λέει, με καλούν διαρκώς να πω με ποιον θα συνεργαστώ μετά τις εκλογές. Γιατί, λέει, τα λέτε αυτά, κύριε Τσίπρα; Εσείς είχατε πει ότι θα συνεργαστείτε με τον Καμένο, που ήταν ο Βελόπουλος εκείνης της εποχής; Έτσι είπε. Τα δικά του λόγια μεταφέρω.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εγώ αυτό το οποίο ζητάω είναι να μην έχει κανείς κλειστά χαρτιά σε σχέση με το ποιος θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός. Από εκεί και πέρα, είναι δικαίωμά του να πει ότι θα συνεργαστεί ή ότι δεν θα συνεργαστεί. Αλλά όταν τον ρωτάνε ποιος θα είναι ο πρωθυπουργός και δεν λέει το αυτονόητο, από τα κόμματα που θα κυβερνήσουν αυτό το οποίο θα έχει το προβάδισμα στη λαϊκή ετυμηγορία, θα έχει το προβάδισμα και στο να επιλέξει τον πρωθυπουργό.
Εδώ αφήνονται σκιές που έχουν και ένα θεσμικό αντίκτυπο. Διότι οι περίοδοι εκείνοι όπως πρωθυπουργοί βγαίνανε στις παρακάμαρες με τις παρεμβάσεις εξωθεσμικών παραγόντων και του παλατιού κλπ, είναι πολύ μακρινή και πολύ σκοτεινή εποχή. Άρα, εγώ αυτό το οποίο είπα για να το ξεκαθαρίσω είναι ότι οι πρωθυπουργοί πρέπει να εκλέγονται από το λαό και όχι να διορίζονται.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Ανησυχείτε μήπως πάμε πάλι σε λύσεις τύπου Παπαδήμου κλπ;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Νομίζω ότι όσο δεν ξεκαθαρίζει τις θέσεις του το ΚΙΝΑΛ στο ζήτημα αυτό, τόσο δημιουργεί υπόνοιες ότι έχει στο μυαλό του λύσεις τύπου Παπαδήμου και λύσεις τύπου τραπεζιτών και μη πολιτικών προσώπων. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, ας ξεφύγουμε από αυτό. Δεν είναι αυτή η ουσία μας τώρα.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Το βασικό πάντως είναι εάν με την απλή αναλογική θα καταφέρετε να έχετε άθροισμα που θα υπερβαίνει τους 151 βουλευτές. Αυτό είναι το βασικό.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αυτό είναι το πρώτο βασικό.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Γιατί εάν πρώτο κόμμα, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, είναι η ΝΔ., τότε όλη αυτή η συζήτηση είναι άνευ αντικειμένου.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Έτσι ακριβώς είναι, κύριε Χατζηνικολάου. Οφείλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής. Πολιτική αλλαγή μπορεί να υπάρξει εάν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτο κόμμα. Να είμαι ξεκάθαρος. Και σε ό,τι αφορά το πρακτικό, το οποίο είναι το πιο ουσιαστικό γιατί δεν βγαίνουν τα κουκιά, αλλά εγώ θα προσέθετα και κάτι ακόμα: ότι και το πολιτικά ηθικό είναι αυτό.
Αλλά ας το αφήσουμε, γιατί η πολιτική ηθική είναι ένα ιδιαίτερο πράγμα και ο καθένας έχει την υποκειμενική του προσέγγιση σε αυτό. Πρακτικά, η πολιτική αλλαγή αυτό προϋποθέτει. Από εκεί και πέρα, νομίζω όμως ότι ο προοδευτικός κόσμος, ο δημοκρατικός κόσμος, προφανώς και στο πλαίσιο της απλής αναλογικής θα έχει μια μεγαλύτερη χαλαρότητα στην ψήφο του. Αλλά οφείλει να γνωρίζει και το γεγονός ότι οι συνθήκες που θα διαμορφωθούν, οι συσχετισμοί που θα διαμορφωθούν στην κάλπη της απλής αναλογικής είναι αυτές που θα κρίνουν το πολιτικό σκηνικό την επόμενη μέρα, είτε, όπως εμείς επιθυμούμε βγαίνουν τα κουκιά και σχηματιστεί κυβέρνηση από την πρώτη Κυριακή, πράγμα το οποίο ευχόμαστε, είτε χρειαστεί να πάμε σε δεύτερες επαναληπτικές εκλογές. Με ενισχυμένη όμως αυτή τη φορά αναλογική που θα είναι μια διαδικασία που κλέβει, εντός εισαγωγικών το βάζω, ψήφους από τα μικρότερα κόμματα.
Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να πάμε σε μια διακοπή για να μεταδώσω τα μηνύματα των χορηγών της εκπομπής και να ακούσουμε και τους τίτλους των ειδήσεων.
